Pierwszy las w słoju zrobił David Latimer, francuski botanik w 1960 r. Las ten istnieje do dziś i żyje własnym życiem. Piszę tak i to nie jest przenośnia. Należy sobie uświadomić, że tworząc las w słoju stwarzamy zamkniętą biosferę- ekosystem, w którym następuje obieg wody i materii w taki sposób, jak wszędzie na świecie.
Wiele osób pyta- jak rośliny poradzą sobie bez powietrza? W środku jest powietrze, a rośliny prowadząc proces fotosyntezy wiążą dwutlenek węgla, a następnie uwalniają tlen. Wdech wydech. Jak spojrzysz na świat globalnie, to żyjemy trochę jak w słoju.
Dla kogo jest las w szkle? Dla osób między 1 a 131 rokiem życia. Dla każdego. Jest to wspaniałe zajęcie dla dzieci, które uwrażliwiają się na przyrodę i naprawdę z zaciekawieniem śledzą życie w swoim lesie. Moje dzieci mają swoje lasy. Mój mąż dostał mikrolas w małej butelce na biurko w pracy.Dlaczego tworzenie lasu jest taką fantastyczną przygodą? Właśnie dlatego, że masz szansę stworzyć własny botaniczny mikroświat i obserwować jego funkcjonowanie. Zobaczysz, jak wciągnie Cię obserwacja, która roślina radzi sobie lepiej, która gorzej, każdy nowy liść sprawia naprawdę niesamowitą frajdę i pozwala z bliska kontemplować siłę roślin, którą bardzo podziwiam.
Od wieków wiadomo, że rośliny mają dobroczynny wpływ na człowieka. W Japonii popularyzowane są kąpiele leśne- doznawanie lasu przez godzinę dziennie uspokaja, wycisza, a także realnie wpływa na nasze zdrowie, ponieważ wystawieni jesteśmy na ekspozycję olejków eterycznych wytwarzanych przez rośliny, które działają bakterio, grzybo i pierwotniakobójczo. Las w szkle to namiastka natury na wyciągnięcie dłoni. Sądzę, że tworzenie lasów można swobodnie zaliczyć do działań określanych mianem hortiterapii, zajęcie takie na pewno byłoby wspaniałym doświadczeniem dla osób starszych czy niepełnosprawnych.
Poniżej zamieszczam instrukcję samodzielnego wykonania lasu w słoju. Kładę nacisk na słowo „las”. Wiele osób w Internecie tworzy zamknięte ekosystemy w pojemnikach, które nazywają „lasami”, ale często zamiast roślin dziko rosnących stosują kwiaty domowe, które można kupić w kwiaciarniach, czy sukulenty. Sądzę, że w tym przypadku bardziej adekwatna nazwa to ogród w szkle. Ja skupiam się na lasach i tworzę bardziej naturalistyczne kompozycje. Mam nadzieję, że instrukcja będzie dla Was jasna i czytelna.
Krok 1- Zebranie niezbędnych materiałów
Znajdź szczelny pojemnik szklany, który chcesz wykorzystać. Na początek proponuję wybrać coś na tyle dużego, aby swobodnie móc wykonać las rękami. W przypadku małych pojemników np. butelek, musisz użyć czegoś do manipulacji np. pęsety. Bardzo pomocne są też długie patyczki, np. patyki do szaszłyków. Poza tym musisz dysponować:- kamykami/ żwirem/ podobnym kruszywem na drenaż
- kawałkiem agrowłókniny lub innego materiału, który nie ulegnie zagniciu
- węglem aktywnym (możesz kupić na Allegro albo spróbować w sklepach akwarystycznych).
- wodą destylowaną.
Krok 2- Spacer do lasu
To chyba najprzyjemniejsza część. Wybierz się na spacer, zabierz ze sobą wiaderko albo pojemnik plastikowy (np. pojemnik na żywność), ja korzystam z woreczków strunowych, do których wsypuję ziemię. Patrz pod nogi i szukaj botanicznych znalezisk do swojego słoja. Kilka rad:- unikaj roślin, które wiesz, że są dużymi krzewami albo nawet drzewami- uprawa ich w słoju raczej nie ma wielkiego sensu, wypadną, po bo je męczyć,
- zwróć uwagę na małe, malutkie rośliny, staraj się wybierać rośliny, które kontrastują ze sobą kształtem i fakturą liści, dzięki temu las będzie wyglądał ciekawie i naturalnie,
- poszukaj malutkich paproci, paproć to moja ulubiona roślina do lasu, zawsze jej używam,
- rozglądaj się wszędzie, z punktu widzenia lasu w słoju może się okazać, że z pozoru w ogóle nie interesujące Cię rośliny rosnące gdzieś przy drodze idealnie się nadają i zachwycają bogactwem kształtów, kolorów,
- do lasu musisz mieć mech, ale pamiętaj, że mech jest pod ochroną, więc raczej szukaj go w mieście, na działkach, na łąkach. Możesz też zgłosić się do leśniczego i starać się uzyskać pozwolenie na pozyskanie mchu.
Krok 3- Budujemy las
Pojemnik umyj i osusz. Na dno pojemnika wsypujemy warstwę drenażu- np. kamyki lub żwir. Muszą być umyte i najlepiej osuszone. Na kamyki równomiernie rozłóż cienką warstwę węgla aktywnego. Dzięki niemu woda, która w słoju jest naturalnym ciągłym obiegu, będzie się filtrować. Teraz czas na włókninę. Wytnij kawałek włókniny tak, aby zakrył warstwę węgla. Na włókninę wsypujemy ziemię, ale uwaga, najpierw ją sterylizujemy. 30s w mikrofali albo 30 minut w piekarniku, 200 stopni. Twój słój jest gotowy, aby pojawiły się w nim rośliny. Wszystkie rośliny delikatnie pozbawiam podłoża spomiędzy korzeni i płuczę w wodzie, potem umieszczam w słoju. Mech należy umieścić w naczyniu z wodą na około 30 minut. Wszystkie żyjątka zdołają uciec. Potem opłucz mech pod bieżącą wodą, wyciśnij jak gąbkę. Uważaj, rośliny są delikatne. Wszystkie te zabiegi brzmią łatwo, ale wymagają skupienia i dużej precyzji. Obsadzanie słoja zależy od Ciebie. Sugeruję zacząć od największych roślin, najwyższe umieszczać jak najbardziej centralnie, mniejszymi roślinami i mchami wypełnić pozostałe przestrzenie. Kamyki i kamienie traktujemy jako dekorację i umieszczamy w słoju po skończeniu sadzenia. Ręcznikiem papierowym wyczyść ściany słoja, na pewno trochę się pobrudziły. Pozostaje już tylko podlać słój. Użyj do tego wody destylowanej, woda z kranu mogłaby powodować osadzanie kamienia i nieestetyczne zacieki. Las gotowy!
Obserwuj las. Jeśli ścianki słoja rano i wieczorem pokryte są skraplającą się wodą, to wszystko jest ok. Jeśli tak nie jest, twój las na pewno będzie wdzięczny za odrobinę więcej wody. Jeśli ściany słoja są cały dzień wilgotne, wody jest za dużo. Uchyl pokrywę na kilka godzin, potem zamknij i obserwuj las. W razie potrzeby powtórz ten zabieg. Po wyregulowaniu stosunków wodnych w słoju zamknij go i ciesz się obserwacją przyrody we własnym domu.
Udanej zabawy!